حضرت آیت الله سبحانی در پاسخ به این سوال که «چرا خداوند دارای وجودی بی نهایت است؟» آورده اند :
محدود بودن موجود، ملازم با آمیختگى او با عدم و نیستى است، کتابى را در نظر بگیرید که بصورت جیبى یا قطع رقعى چاپ شده است، هر بعدى از ابعاد کتاب را در نظر بگیرید سرانجام به نقطه اى مى رسد که در آنجا، وجود کتاب پایان پذیرفته و دیگر از کتاب خبرى نیست. معنى اینکه رشته کوه البرز و یا سبلان با آن بزرگى محدود است، این است که در اندازه گیرى خود به نقطه اى میرسیم که در آنجا اثرى از این دو کوه نیست. از این بیان مى توان نتیجه گرفت که معنى محدود بودن حادثه اى از نظر زمان و یا محدود بودن وجود جسمى از نظر مکان این است که وجود و هستى او، آمیخته با عدم و نیستى است و محدود بودن و آمیختگى با عدم، با هم متلازم و توأم مى باشند و لذا تمام پدیده ها و اجسام که از نظر زمان و مکان محدود هستند وجود و هستى آنها با عدم و نیستى آمیخته است و صحیح است که بگوییم فلان حادثه در فلان زمان تحقّّق نیافته است و یا فلان جسم در فلان مکان نیست.روى این لحاظ نمى توان خدا را محدود فرض کرد و تصور نمود، زیرا لازمه محدود بودن، آمیختگى وجود او با عدمها و نیستى هاست، موجودى که با عدم آمیخته باشد، موجود باطلى خواهد بود، که شایستگى مقام حق مطلق را که باید صد در صد حق باشد نخواهد داشت و شعار عقل و قرآن درباره خدا این چنین است.
( ذَلِکَ بِأَنَّ اللّهَ هُوَ الْحَقُّ وَ أَنَّ ما یَدْعُونَ مِنْ دُونِهِ هُوَ الْباطِلُ... ).( [1]) «خدا است حق و پایدار و استوار، و آنچه غیر او مى خوانند باطل و پوچ است».
ما مى توانیم نامحدود بودن خدا را با دلیل دیگر نیز ثابت کنیم و آن اینکه: موجبات محدودیت در ساحت خدا محکوم است. توضیح اینکه زمان و مکان ، مایه محدود بودن پدیده در اجسام است، حادثه اى که در یک مقطع و برش از زمان پدید آید، از آنجا که وجود او با زمان آمیخته است، طبعاً، چنین پدیده اى در زمانهاى دیگر نخواهد بود، یا جسمى که مکان و فضاى معینى را اشغال و پر مى کند، قطعاً در مکان و فضاى دیگر نخواهد بود در این صورت خداى پیراسته از هر زمان و مکان، پیراسته از این قیود محدودیت آفرین، منزه خواهد بود از این جهت نمى توان براى وجود خدا، زمان و مکانى تصور کرد،و باید او را موجود نامحدود توصیف کرد.( [2]) ( [3])
[1] . حج/62.
[2] . منشور جاوید، ج2، ص 191ـ192.
[3] اندیشه های جاوید، ج 1، ص 27.
منبع: حوزه نیوز
