تقوا داشته باش، غمت نباشد
خداوند متعال در آیه ۳ طلاق می فرماید: «وَ یَرْزُقْهُ مِنْ حَیْثُ لا یَحْتَسِبُ وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ إِنَّاللّهَ بالِغُ أَمْرِهِ قَدْ جَعَلَ اللّهُ لِکُلِّ شَیْء قَدْراً / و او را از جائى که گمان ندارد روزى مى دهد، و هر کس بر خدا توکّل کند، کفایت امرش را مى کند. خداوند فرمان خود را به انجام مى رساند، و خدا براى هر چیزى اندازه اى قرار داده است!»
توکل کن، خدا کفایتت می کند
دومین نکته «توکل» است، قرآن کریم در ادامۀ آیۀ ۳ طلاق میفرماید: «وَ مَنْ یَتَوَکَّلْ عَلَى اللَّهِ فَهُوَ حَسْبُهُ»(کسیکه توکل به خداوند داشته باشد، خداوند او را از همه جهت کفایت میکند) و یکی از جهاتی که خدا بندهاش را کفایت میکند، در بحث رزق و روزی است.
خوش اخلاق باش
امامصادق(علیهالسلام) فرمودند: «حُسْنُ الْخُلُقِ یَزِیدُ فِی الرِّزْقِ»؛ خوشرفتاری رزق انسان را زیاد میکند.
از دعا غافل نشو
دعا کردن در درگاه الهی، نوعی طلب رزق است. خداوند در آیۀ ۳۲سورۀ نساء میفرماید: «وَ سْئَلُوا اللَّهَ مِنْ فَضْلِهِ»(بهوسیلۀ دعا، فضل الهی را درخواست کنید)
امام علی علیه السلام چه خوش فرمود: «وَاسْتَعَنْتَهُ عَلَی اُمُورِکَ وَسَأَلْتَهُ مِنْ خَزائِنِ رَحْمَتِهِ ما لا یَقْدِرُ عَلَی اِعْطائِهِ غَیْرُهُ مِنْ زِیادَهِ الاَْعْمارِ وَصِحَّهِ الاَْبْدانِ وَسَعَهِ الاَْرْزاقِ ثُمَّ جَعَلَ فِی یَدَیْکَ مَفاتِیحَ خَزائِنِهِ بِما أَذِنَ لَکَ مِنْ مَسْأَلَتِهِ فَمَتی شِئْتَ اسْتَفْتَحْتَ بِالدُّعاءِ أَبْوابَ نِعْمَتِهِ وَاسْتَمْطَرْتَ شَآبِیتَ رَحْمَتِهِ؛ از او (خدا) در کارهایت استعانت می جویی و از خزائن رحمتش چیزهایی می خواهی که جز او کسی قادر به اعطای آن نیست، مانند: عمرهای بیش تر، سلامتی بدنها و وسعت روزیها. خداوند کلیدهای خزائن اش را در دست تو قرار داده است؛ زیرا به تو اجازه داده که از او درخواست کنی؛ بنابراین هر گاه خواستی می توانی به وسیله دعا درهای نعمت خدا را بگشایی و باران رحمت خدا را فرود آوری.»
نگو ندارم، اطعام کن
پیامبر گرامی اسلام(صلیاللهعلیهوآله) فرمودند: سرعت تأثیر اطعام دیگران برای جلب روزی، از چاقویی که گوشت را میبُرَد بیشتر است و امام صادق(علیهالسلام) نیز فرمودند: وقتی مهمان بر شما وارد میشود با خودش از سوی خدا رزق فراوان و برکت میآورد و وقتی هم که از خانه بیرون میرود، خارج میشود در حالیکه گناهان شما پاک میگردد.(الکافی، ج۲، ص۲۰۲.)
سخت نگیر!
ششمین عامل توسعه رزق «آسانگرفتن» است، امیرالمؤمنین(علیهالسلام) فرمودند: آسانگرفتن نسبت به دیگران، باعث جلب روزی میشود.(غرر الحکم و درر الکلم، ص۴۰۵.)، هفتمین نکته تدبیر نیکو است، امام علی(علیهالسلام) در روایتی میفرمایند: برنامهریزی درست، مال کم را رشد میدهد، یعنی رزق انسان را زیاد میکند و بیبرنامگی و اسراف هم مال را -هر قدر هم زیاد باشد- از بین میبرد.(غرر الحکم و درر الکلم، ص۳۴۵.)
دائم الوضو باش
«دائمالوضو بودن» هشتمین عامل است، پیامبر گرامی اسلام(صلیاللهعلیهوآله) به شخصی فرمودند: اگر دائمالوضو باشی، رزقت توسعه پیدا میکند.
نداری هم صدقه بده
رسول گرامی اسلام(صلیاللهعلیهوآله) میفرمایند: «أَکْثِرُوا مِنَ الصَّدَقَةِ تُرْزَقُوا»؛ زیاد صدقه بدهید تا رزقتان زیاد شود، حتی در بعضی از روایات میفرمایند: همان وقتی هم که رزقتان تنگ است، [باز] مقدار کمی را صدقه بدهید، این کار در توسعۀ رزق شما مؤثر است.
سحر خیز باش
پیامبر(صلی الله و علیه وآله) با اشاره با عامل دیگری چون سحرخیزی می فرماید که چنین عملی موجب برکت بخشی به رزق می شود. ایشان در این باره می فرماید: باکروا طلب الرزق و الحوائج فان الغدو برکه و نجاح؛ در پی روزی و نیازها، سحرخیز باشید؛ چرا که حرکت در آغاز روز و سحر خیزی مایه برکت و موفقیت است. (المعجم الاوسط، ج ۷، ص ۱۹۴، حدیث ۷۲۵۰)
نیتتو خوب کن
نیت خوب یعنی داشتن حسن فاعلی که خود نشانه ای از ایمان و اخلاص است، از علل و عوامل افزایش روزی است. نیت خوب و خوش خویی در کنار هم مهم ترین عواملی است که امیر مومنان علی(علیه السلام) به آنها اشاره داشته و می فرماید: انسان، با نیت خوب و اخلاق خوب، به تمام آنچه در جستجوی آن است، از زندگی خوش و امنیت محیط و روزی زیاد، دست می یابد. (غررالحکم، ح ۱۰۷۰۷)